PAX ET CARITAS : สันติภาพและความรัก

ครบเครื่องเรื่องพิธีกีรรม โดย คุณพ่อไพศาล  ยอแซฟ

ดอกไม้ ธูป และเทียน ในพิธีกรรมของคาทอลิก
              ดอกไม้ ธูป และเทียน เป็นสิ่งที่คนไทยใช้สำหรับไหว้พระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เพราะฉะนั้น สำหรับคาทอลิกไทยเราจึงได้รับอิทธิพลจากการใช้สิ่งเหล่านี้มาบูชาพระในพิธีกรรมของเราด้วย ซึ่งในการเข้าสู่วัฒนธรรม (Inculturation) อนุญาตให้สามารถประยุกต์ขนบธรรมเนียมในท้องถิ่นเข้ากับพิธีกรรม ทั้งนี้โดยต้องมีความหมายเป็นไปในทำนองเดียวกันกับความหมายในพิธีกรรมของคาทอลิก

    ดอกไม้ สำหรับคนไทยแล้วมีไว้เพื่อไหว้พระหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่สำหรับคาทอลิกแล้วดอกไม้นั้นไม่ได้มีความหมายของการไหว้บูชา เราจึงจะเห็นได้ว่า ในทางยุโรปจะไม่มีการนำดอกไม้มาไว้บนพระแท่นหรือหน้ารูปศักดิ์สิทธิ์  ในความหมายนี้ส่วนใหญ่จะเป็นการประดับตกแต่งให้สวยงาม ในการประยุกต์เข้าสู่วัฒนธรรมนั้น ก็ไม่ได้ขัดข้องที่คาทอลิกไทยเราจะนำดอกไม้มาไหว้พระหรือรูปศักดิ์สิทธิ์ เพียงแต่แนะนำว่าสำหรับพระแท่นในการถวายบูชาขอบพระคุณนั้นไม่ควรนำดอกไม้มาประดับบนพระแท่น  หากต้องการประดับ ให้ประดับด้านล่าง หรือด้านหน้า และไม่ควรประดับมากจนเกินไป เพราะสิ่งที่ต้องโดดเด่นคือพิธีกรรม ไม่ใช่ดอกไม้ที่มาประดับ


    ธูป เป็นเครื่องหอมและเป็นเครื่องหมายของการแสดงความเคารพ ซึ่งสำหรับคาทอลิกนั้นใช้กำยานเพื่อเป็นเครื่องหมายของการแสดงความเคารพ ในพิธีกรรมเรามีการถวายกำยานแด่พระแท่น ไม้กางเขน รูปศักดิ์สิทธิ์ และบุคคลทั้งมีชีวิตอยู่และผู้ล่วงหลับ เพื่อแสดงถึงการเคารพ ในการประยุกต์เข้าสู่วัฒนธรรมก็ไม่ได้ขัดข้อง และอนุญาตให้ใช้ธูปแทนกำยานได้ด้วย แต่ก็ยังไม่มีผู้ใดนำมาใช้ เรายังคงรักษาธรรมเนียมการใช้กำยานไว้เสมอมา สำหรับธูปนั้นคาทอลิกไทยจะใช้ในงานศพเพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อผู้ล่วงหลับเท่านั้น ซึ่งทั้งนี้ก็ไม่ได้บังคับว่าต้องใช้ หลายแห่งก็ไม่ใช้ โดยเฉพาะสถานที่จัดงานศพที่เป็นห้องปรับอากาศหรืออากาศไม่ถ่ายเท และหลายแห่งก็ใช้น้ำเสกปะพรมร่างผู้ล่วงหลับแทนเพื่อเป็นการแสดงความเคารพ โดยเน้นความหมายของการชำระให้บริสุทธิ์ และระลึกถึงศีลล้างบาป

    เทียน เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่คนไทยใช้ในการไหว้พระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ สำหรับคาทอลิกแล้ว เทียน เป็นเพียงสิ่งเดียวที่เราใช้ในการไหว้พระหรือรูปศักดิ์สิทธิ์  บนพระแท่นจึงจะมีเฉพาะเทียนเท่านั้น เราจะเห็นว่าวัดในยุโรปจะมีเทียนเล็ก ๆ ให้สัตบุรุษได้จุดเพื่อเป็นการไหว้ต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เทียนที่ใช้ในพิธีกรรมจะเป็นเทียนไขสีขาว ไม่จำเป็นต้องใช้เทียนสีต่าง ๆ ตามเทศกาลหรือสีในพิธีกรรมประจำวัน เว้นแต่เทียนที่ใช้ในเทศกาลเตรียมรับเสด็จพระคริสตเจ้า ที่จะประกอบไปด้วยเทียนสีม่วง 3 เล่ม และสีชมพู 1 เล่มเพื่อเป็นตัวแทนของสัปดาห์แต่ละสัปดาห์ในเทศกาล
    จำนวนเทียนที่ใช้นั้นไม่ได้มีข้อกำหนด ในบางแห่งก็ใช้เทียน 3 คู่ เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของวันสมโภช ใช้ 2 คู่ เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของวันฉลอง และใช้ 1 คู่เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของวันธรรมดา ในระเบียบการพิธีกรรมกำหนดไว้แต่เพียงว่า ถ้าเป็นมิสซาที่พระสังฆราชเป็นประธานอย่างสง่า (Pontifical Mass) ให้ใช้เทียน 7 เล่มบนพระแท่น คือ วางไว้ด้านซ้าย 3 เล่ม ด้านขวา 3 เล่ม และกลางพระแท่นหน้าไม้กางเขน 1 เล่ม


คาทอลิกไทย "รวมพลังรักษ์โลก" ค.ศ.2024-2025

คาทอลิกไทยรวมพลังรักษ์โลก ค.ศ.2024-2025

สารสังฆมณฑลราชบุรี

สารสังฆมณฑลราชบุรี ปีที่ 38 ฉบับที่ 2 เดือนกันยายน-ธันวาคม 2024

การปกป้องคุ้มครองนักเรียนฯ

นโยบายและแนวปฏิบัติในการปกป้องคุ้มครองนักเรียน โรงเรียน/สถานศึกษาสังกัดสังฆมณฑลราชบุรี

สถานที่อบรม-สัมมนา

ศูนย์ภาวนา"ทาบอร์" จ.กาญจนบุรี
บ้าน"เย็นเนซาเร็ธ" จ.เพชรบุรี
ค่ายลูกเสือดรุณาเฉลิมพระเกียรติบ้านพระหฤทัย บางนกแขวก